Đậu mắt tôm điều trị viêm gan cấp tính và đau mắt đỏ sưng đau
Có những loài cây mà chỉ cần nghe tên thôi thì bạn đã hình dung ra đặc điểm nổi trội của nó rồi, chẳng hạn như: cỏ đuôi chó, dây tai chuột, đậu mắt tôm…
Nói về đậu mắt tôm thì lá của nó trông như mắt tôm vậy, rất dễ thương. Có người còn gọi nó là đậu mắt gà – có lẽ cũng vì liên tưởng đến mí mắt của con gà.
Vài nét về đậu mắt tôm
Đậu mắt tôm có tên khoa học là Kummerowia striata, là loài cỏ có thân cứng, thấp và mọc bò lan, hơi có lông nhung. Lá của cây có 3 lá chét nhỏ, 1 cái gai nhọn ở đầu lá và có lá kèm màu vàng. Hoa của cây có màu tím pha trắng.
Cây đậu mắt tôm
Ở nước ta, đậu mắt tôm mọc nhiều ở các savan cỏ tại Tây Nguyên và các tỉnh phía Bắc như Lạng Sơn, Lào Cai, … (1).
Công dụng làm thuốc của đậu mắt tôm
Theo y học cổ truyền, đậu mắt tôm có vị ngọt nhạt và có tính mát. Dân gian hay dùng cả cây làm thuốc với nhiều công dụng như:
Cách dùng: mỗi ngày, sắc lấy nước uống từ 20 – 40 g.
Cây tươi
Các nghiên cứu về cây đậu mắt tôm
- Hoạt tính chống oxy hóa: Theo tạp chí Toxicology Reports, chiết xuất ethanol từ cây đậu mắt tôm có tác dụng chống oxy hóa và chống tạo hắc tố. Vì thế, nó được xem là có tiềm năng ứng dụng làm chất bổ sung cho các mỹ phẩm dưỡng trắng da và giảm nếp nhăn (2).
- Hoạt tính chống viêm: Theo tạp chí Inflammation, chiết xuất ethanol từ cây đậu mắt tôm có các hoạt chất giúp chống viêm (3).
- Tác dụng đối với hệ tiêu hóa: Kết quả thí nghiệm trên chuột cho thấy trong cây đậu mắt tôm có các chất giúp tăng cường và cải thiện chức năng miễn dịch cũng như chức năng tiêu hóa (4).
- Tác dụng đối với thận: Theo tạp chí Traditional Chinese Drug Research & Clinical Pharmacology, nước sắc từ cây đậu mắt tôm có chứa các hoạt chất giúp giảm protein niệu và giảm tình trạng tiểu ra máu, đồng thời cũng làm giảm các thay đổi bệnh lý của bệnh thận IgA (5).
Thông tin thêm
- Ở Trung Quốc, cây đậu mắt tôm được gọi là kê nhãn thảo (鸡眼草, tức đậu mắt gà) và được xem là loài cây lý tưởng để làm thức ăn cho các loài gia súc vì lá của cây rất nhiều (6).
- Ngoài cây đậu mắt tôm thì ở nước ta còn có cây đậu mắt tôm hạt đen (tên khoa học: Kummerowia stipulacea, hạt màu đen, nhẵn bóng). Cây này có vị đắng, tính mát và được người Trung Quốc dùng toàn cây làm thuốc điều trị bạch trọc, nhiệt lâm, cảm mạo phát nhiệt… (1).
- Võ Văn Chi, Từ điển cây thuốc Việt Nam, tập 1, NXB Y học, HN, 2018, trang 900.
- Anti-melanogenic and anti-oxidant activities of ethanol extract of Kummerowia striata: Kummerowia striata regulate anti-melanogenic activity through down-regulation of TRP-1, TRP-2 and MITF expression, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2214750018305596, ngày truy cập: 05/ 06/ 2021.
- Anti-inflammatory Effects of Ethanol Extract from Kummerowia striata (Thunb.) Schindl on LPS-Stimulated RAW 264.7 Cell, https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs10753-008-9061-7, ngày truy cập: 05/ 06/ 2021.
- Effect of Kummerowia Striata on Immune and Gastrointestinal Function of Mouse, https://en.cnki.com.cn/Article_en/CJFDTotal-YAXU201009008.htm, ngày truy cập: 05/ 06/ 2021.
- Therapeutic Effect of Kummerowia Striata on IgA Nephropathy Rats, http://wprim.whocc.org.cn/admin/article/articleDetail?WPRIMID=580345&articleId=580345, ngày truy cập: 05/ 06/ 2021.
- 鸡眼草, https://baike.baidu.com/item/%E9%B8%A1%E7%9C%BC%E8%8D%89/18844770, ngày truy cập: 05/ 06/ 2021.
