chăm sóc bệnh nhân ngộ độc thức ăn đúng cách
Tổng quan cách chăm sóc bệnh nhân ngộ độc thức ăn đúng cách
Ngộ độc thức ăn là một danh từ chung chỉ các trường hợp nhiễm độc hoặc nhiễm khuẩn do thức ăn gây ra. Do thức ăn không được bảo quản tốt nên để cho vi khuẩn gây hại cho đường tiêu hóa nói riêng và cơ thế nói chung
Nguyên nhân gây ngộ độc thức ăn
Có 3 loại nguyên nhân gây ngộ độc thức ăn:
Khi chăm sóc bệnh nhân bạn cần chú ý khi bệnh ngân có những biểu hiện dưới đây
- Ngộ độc histamin: gây ra do thức ăn có chứa độc gây hại cho cơ thể.
- Bệnh Nhiễm độc nhiễm khuẩn thức ăn: do thức ăn nhiễm các loại vi khuẩn như clotridium botilium, samonella, shigella, tụ cầu, tả.
- Ngộ độc nấm khi con người ăn phải vào cơ thể
- Triệu chứng lâm sàng
Tùy theo nguyên nhân gây ngộ độc mà có các triệu chứng khác nhau. Thông thường hay gặp các triệu chứng là:
- Cảm giác khó chịu gây buồn nôn
- Tiêu chảy nhiều lần với phân lỏng
- Mẩn ngứa, mề đay khắp người khi xảy ra tình trạng ngộ độc
- Nếu nặng có thể truỵ tim mạch. Đôi khi khó thở dạng hen phế quản gây khó thở cho đường hô hấp
- Cận lâm sàng
Quan sát trực tiếp một mẫu chất nôn, phân tươi:
Chăm sóc bệnh nhân ngộ độc có thể cho phép định hướng chẩn đoán trong một số trường hợp.
Soi phân, chất nôn:
Tìm bạch cầu hoặc vi khuẩn.
Cấy phân:
Để xác định tác được các tác nhân gây bệnh chính cần sử dụng nhiều loại môi trường hiếu khí, kỵ khí, môi trường đặc biệt, tùy theo yêu cầu chẩn đoán, tuy nhiên rất khó, vì khi cấy phân (+) lại có thể do tác nhân gây bệnh khác gây nên tình trạng ngộ độc
Các xét nghiệm khác:
- Nhằm hướng dẫn trị liệu trong các trường hợp nặng như: Hct, ure máu, điện giải đồ, dự trữ kiềm.
- Xử trí ngộ độc thức ăn
Mục đích khi sử dụng thức ăn đúng cách
- Loại bỏ nhanh các thức ăn bị nhiễm độc ra ngoài cơ thể tránh gây nguy hiểm cho cơ thể
- Tránh cho người bệnh bị những ảnh hưởng và biến chứng của chất độc gây ra
- Bù dịch, nước điện giải cho bệnh nhân vì họ nôn ói và tiêu chảy nhiều
Điều trị khi bị ngộ độc thức ăn
Điều trị triệu chứng:
- Cần nên Kích thích gây nôn cho bệnh nhân, nếu không thành công thì tiến hành rửa dạ dày cho bệnh nhân (phần kỹ thuật xem bài rửa dạ dày) để loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể
- Chống đau bụng, giảm bớt nhu động ruột gây khó chịu cho người bệnh bằng atropin, trừ trường hợp ngộ độc amanita phathera.
- Hồi phục nước và điện giải bằng truyền các dung dịch đẳng trương NaCl 0,9%, glucose 5%, natri bicarbonat 1,4%. Nếu nhẹ, dùng đường uống (Oresol) để giúp cân bằng lại lượng nước trong cơ thể
Điều trị nguyên nhân:
- Chống vi khuẩn, tuỳ theo nguyên nhân. Bắt đầu bằng:
- Trimethoprim sulfamethazol 0,48 g (Bactrim-Biseptol) ngày 2 viên chia 2 lần.
- Trường hợp nhiễm khuẩn nặng:
- Quinolon: Ciprrofloxacin, cefloxacin ngày 2 viên (0,2 gam/viên).
Điều trị hỗ trợ:
- Truyền dịch, hồi phục thể tích tuần hoàn càng nhanh càng tốt giúp cơ thể mau chóng khỏi
- Chăm sóc bệnh nhân ngộ độc thức ăn phù hợp
Nhận định
Khi bạn Đứng trước một bệnh nhân ngộ độc thức ăn, người điều dưỡng cần loại bỏ nhanh các thức ăn bị nhiễm độc ra ngoài cơ thể, nhận định nguyên nhân, mức độ mất nước và rối loạn điện giải để có kế hoạch chăm sóc thích hợp chăm sóc hợp lý để co thể bệnh nhân nhanh hồi phục
Nhận định qua hỏi bệnh nhân
- Bệnh nhân trước đó ăn thức ăn gì?
- Thời gian từ khi ăn đến khi có triệu chứng là bao lâu?
- Bệnh nhân có các triệu chứng nôn mửa, đau bụng, mót rặn không?
- Tính chất của phân: phân lỏng, có máu, thối?
- Hiện tượng cơ thể Có kèm theo sốt không?
- Bệnh nhân có cảm giác khát nước hay không?
- Trước đây đã bị như vậy lần nào chưa?
- Các thuốc đã sử dụng như thế nào?
Quan sát:
- Tình trạng tinh thần bệnh nhân. Số lần nôn và tính chất của phân, bụng có trướng không , tình trạng da và tình trạng hô hấp của bệnh nhân?
Thăm khám bệnh nhân:
- Phát hiện các triệu chứng của ngộ độc thức ăn: nôn mửa, ỉa chảy, mẩn ngứa, mề đay, nếu nặng có thể truỵ tim mạch.
Thu thập thông tin:
- Thu thập qua bệnh nhân và qua gia đình bệnh nhân, cũng như qua hồ sơ và bệnh án trước đó. Người điều dưỡng cần tập hợp một cách có hệ thống các thông tin cần thiết để chẩn đoán và thiết lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân, có đầy đủ các thông tin để có thể lập những kế hoạch điều trị và chăm sóc
Lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân cơ bản
- Bệnh nhân phải được nghỉ ngơi thích hợp trấn an tinh thần bệnh nhân, bảo đảm dinh dưỡng và vệ sinh thân
Lập kế hoạch thực hiện các y lệnh:
- Kích thích nôn, rửa dạ dày nếu có chỉ định của bác sĩ.
- Cho bệnh nhân uống thuốc, tiêm thuốc và truyền dịch theo chỉ định.
- Làm các xét nghiệm cỏ bản.
Lập kế hoạch theo dõi:
- Theo dõi các dấu hiệu sinh tồn xem các các triệu chứng lâm sàng có gì bất thường không, và sau đó theo dõi các xét nghiệm về sự rối loạn chất điện giải.
Lập kế hoạch giáo dục sức khoẻ
- Người ngộ độc thức ăn và gia đình phải biết cách phòng bệnh và biết điều trị chống mất nước, rối loạn điện giải.
- Thực hiện kế hoạch chăm sóc
Thực hiện chăm sóc người bệnh cơ bản:
- Bệnh nhân phải được nghĩ ngơi yên tĩnh. Đảm bảo dinh dưỡng, vệ sinh sạch sẽ cơ thể tránh cho người bệnh có những ảnh hưởng của chất độc.
Thực hiện các y lệnh:
- Các y lệnh phải được thực hiện khẩn trương, đúng qui trình kỹ thuật, chính xác và kịp thời.
- Rửa dạ dày nếu có chỉ định của bác sĩ.
- Thuốc: thuốc uống, tiêm, truyền dịch.
- Thực hiện các xét nghiệm: lấy mẫu bệnh phẩm tìm chất độc, vi trùng (soi phân, cấy phân), Hct, ure máu, điện giải đồ, dự trữ kiềm.
Theo dõi:
- Theo dõi: mạch, nhiệt, huyết áp, dấu mất nước, tình trạng nôn mửa, ỉa chảy (số lượng, tính chất), số lượng nước tiểu mỗi giờ 1 lần.
- Nếu trong quá trình theo dõi phát hiện bệnh nhân có mạch nhanh nhỏ, khó bắt, huyết áp hạ hoặc có bất kỳ dấu chứng gì bất thường đều phải báo cáo cho bác sĩ ngay.
- Theo dõi tình trạng mất nước và rối loạn điện giải tình trạng nôn mửa, số lượng lần đi cầu, theo dõi tình trạng đường huyết và các xét nghiệm và các tác dụng phụ trong điều trị thuốc
Giáo dục sức khỏe
- Giáo dục về vệ sinh ăn uống và vệ sinh thực phẩm:
- Không ăn các thức ăn sống trừ những rau quả tươi có thể bóc vỏ và ăn ngay sau khi bóc vỏ, cần nấu chín các thức ăn, ăn các thực phẩm sạch những vật dụng nấu cũng cần sạch sẽ để tránh vi khuẩn xâm nhập, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, không để ruồi bọ đậu vào thức ăn, phát hiện và điều trị kịp thời cho người bị ngộ độc
Nước uống:
- Nguồn cung cấp nước phải bảo đảm sạch, không bị ô nhiễm bởi các nguồn nước bẩn ngấm vào, phải xa các hố xí để tránh những vi khuẩn gây hại dẫn đến ngộ độc
- Bảo quản các nguồn nước, ngăn không cho súc vật lại gần để tránh mầm bệnh
- Nên Chứa nước trong các thùng sạch, đậy nắp kín, dùng gáo có cán dài và sạch để múc nước.
- Nước uống phải được đun sôi để nguội để có thể đảm bảo an toàn
- Thức ăn nơi công cộng phải hợp vệ sinh mới có thể sử dụng
- Giáo dục bệnh nhân và gia đình bệnh nhân hiểu các biện pháp phòng bệnh và tránh lây nhiễm cho những người xung quanh về vệ sinh ăn uống sạch sẽ để tránh bị ngộ độc
Đánh giá quá trình chăm sóc
- Một bệnh nhân ngộ độc thức ăn được đánh giá chăm sóc tốt khi:
- Tình trạng bệnh thuyên giảm rõ rệt, các triệu chứng giảm hoặc mất hoàn toàn
- Thể trạng bệnh nhân tốt cả về thể chất và tinh thần
- Bệnh nhân không có biến chứng sau quá trình điều trị
- Công tác điều dưỡng được thực hiện đầy đủ như vệ sinh và cung cấp các thức ăn hợp lý
- Biết cách phòng bệnh tốt sau khi ra viện cũng là điều nên đảm bảo
LIÊN HỆ ĐẶT HÀNG
CÔNG TY TNHH DV TÂM VÀ ĐỨC
Phone : 0934.13.25.23 (Mr Thăng)
Địa chỉ : 152/54/11 Lạc Long Quân, phường 3, Quận 11, TP.HCM
Mail : tamvaduc.mt@gmail.com
